Από τα στενά του Hormuz διέρχονται συνολικά 15,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ανά ημέρα και τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου, που αντιστοιχούν στο 30% των παγκόσμιων θαλάσσιων μεταφορών πετρελαίου και στο 20% των θαλάσσιων μεταφορών φυσικού αερίου.
Η Τεχεράνη έχει απειλήσει ότι θα κλείσει τα στενά, αν σημειωθεί κάποιου είδους επιθετική ενέργεια κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων ή αν τα εμπορικά της πλοία υποστούν νηοψίες από πολυεθνικές ναυτικές δυνάμεις.
Οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν την επιχειρησιακή δυνατότητα ναρκοθέτησης των στενών.
Επίσης, έχουν δημιουργήσει ένα σημαντικό στόλο μικρών επιθετικών ταχύπλοων, ένα μικρό στόλο μίνι υποβρυχίων και έχουν αναπτύξει ένα παράκτιο σύστημα πολυάριθμων κατευθυνόμενων antiship βλημάτων, που συνολικά τους δίνει την επιχειρησιακή δυνατότητα να πλήξουν τουλάχιστον εμπορικά πλοία που πλέουν εντός του Περσικού Κόλπου, αλλά και να καταστρέψουν ευαίσθητες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις που λειτουργούν στην ακτογραμμή των υπόλοιπων χωρών της αραβικής χερσονήσου.
Το γεγονός αυτό συνιστά έναν από τους βασικούς λόγους, που η Ουάσιγκτον δεν έχει αποφασίσει να επιτεθεί κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Μάλιστα, ως ένα βαθμό «πιέζει» το Ισραήλ ώστε να μη διεξάγει μονομερή αεροπορικό βομβαρδισμό, καθότι η αντίδραση της Τεχεράνης (ναρκοθέτηση των στενών του Hormuz, βύθιση εμπορικών πλοίων και καταστροφή πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στην περιοχή του Κόλπου) θα μπορούσε να επιφέρει σοβαρή επιδείνωση της περιφερειακής ενεργειακής ασφάλειας, έλλειψη υδρογονανθράκων στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά και συνεπώς να απειλήσει άμεσα την παγκόσμια οικονομία.
Και οι δύο πλευρές (Ουάσιγκτον και Τεχεράνη) γνωρίζουν ότι τα στενά του Hormuz συνιστούν ένα θαλάσσιο πέρασμα αυξημένης τρωτότητας και μείζονος στρατηγικής σημασίας, τόσο για την παγκόσμια οικονομία όσο και για την εθνική ασφάλεια του Ιράν.
Για το λόγο αυτό, στο πρόσφατο παρελθόν οι ΗΠΑ επιδίωξαν να εγκαταστήσουν μια απευθείας επικοινωνία
μεταξύ τους, προκειμένου να αποφευχθεί κάποια εμπλοκή εξαιτίας ενός τυχαίου γεγονότος.
Επιπρόσθετα, η ασφαλής θαλάσσια μεταφορά από τα στενά του Hormuz συνιστά μια από τις μείζονες αποστολές του αμερικανικού 5ου στόλου, που εδρεύει στη ναυτική βάση Juffair (Μάναμα) του Μπαχρέιν.
Σε περίπτωση ναρκοθέτησης ή άλλης στρατιωτικής ενέργειας με στόχο το μπλοκάρισμα των στενών, εκτιμάται ότι σε χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων, οι αμερικανικές δυνάμεις θα έχουν αποκαταστήσει την ασφαλή διέλευση των εμπορικών πλοίων. Επομένως, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι οι ένοπλες δυνάμεις του Ιράν διαθέτουν την επιχειρησιακή δυνατότητα να κλείσουν τα στενά, αλλά για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Στις 12 Δεκεμβρίου, ο Ιρανός νομοθέτης Parviz Soruri δήλωσε ότι «σύντομα οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις θα
διεξάγουν μια άσκηση, η οποία θα έχει ως στόχο το μπλοκάρισμα των στενών του Hormuz»
(οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις αρνήθηκαν να σχολιάσουν τη δήλωση), ενώ πριν ένα μήνα ο Ιρανός υπουργός
Ενέργειας είχε δηλώσει ότι «η Τεχεράνη θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το πετρέλαιο ως πολιτικό εργαλείο, σε περίπτωση μελλοντικής διένεξης για το πυρηνικό του πρόγραμμα».
Προφανώς, οι δηλώσεις αυτές αποσκοπούν στο να καταδείξουν ότι η Τεχεράνη είναι αποφασισμένη να προβεί σε ενέργειες, που θα επιφέρουν καταστρεπτικές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία και ως εκ τούτου η διεθνής κοινότητα δεν θα έπρεπε να συναινέσει με τις αμερικανο-ισραηλινές προθέσεις (επιβολή επιπρόσθετων κυρώσεων και επιθετικές επιχειρήσεις για την καταστροφή των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων).
Πάντως, για την μερική αντιμετώπιση μιας πιθανής αμερικανο-ιρανικής διένεξης, που θα είχε ως συνέπεια να κλείσουν τα στενά του Hormuz, έχει κατασκευασθεί από την China Petroleum Engineering & Construction Company ο 360 χιλιομέτρων αγωγός πετρελαίου Habshan-Fujairah με μέγιστη παροχή 1,8 Mb/d, που παρακάμπτει τα στενά και μεταφέρει πετρέλαιο στον Κόλπο του Ομάν.
Επίσης, μια επιπλέον εναλλακτική λύση συνιστά η μεταφορά περιορισμένων ποσοτήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, μέσω του σαουδαραβικού ενεργειακού αγωγού East-West, από τον Περσικό Κόλπο στην Ερυθρά Θάλασσα.
Εχθροπραξίες είναι πιθανόν να σημειωθούν και μεταξύ Ισραήλ ή/και ΗΠΑ με το Ιράν, κυρίως λόγω της ανάπτυξης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Επιπρόσθετα, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νότια των στενών είναι βέβαιη η συνέχιση των φαινομένων θαλάσσιας πειρατείας, ενώ εντός του Περσικού Κόλπου και πλησίον των εκατέρωθεν ακτογραμμών είναι πιθανή η διεξαγωγή τρομοκρατικής ενέργειας.
πηγες
Βασίλης Γιαννακόπουλος
geostrategy
klysma
defensenews