Η πληγή του διχασμού πάνω στο κορμί της πατρίδας μας είναι σαν κάτι παλιά τραύματα. Που όταν “αλλάζει ο καιρός”, ο πόνος τους, απαλυμένος βέβαια, βγαίνει πάλι στην επιφάνεια.
Οποιαδήποτε δημόσια συζήτηση για την διαδρομή, γενικώς, της αριστεράς ή της δεξιάς παράταξης, για τον εμφύλιο, αλλά ακόμη και για την μεγαλειώδη αντίσταση του λαού μας στους Γερμανούς, θα ξαναφέρνει αυτό το παλιό τραύμα στην επιφάνεια για καιρό ακόμα. Το συλλογικό μας τραύμα θα πάρει καιρό για να φύγει εντελώς.
Είναι φυσιολογικό. Ακόμη και μετά από εξήντα χρόνια. Υπάρχουν βλέπεις οικογένειες που βίωσαν πολύ πόνο. Με νεκρούς. Οικογένειες που διαλύθηκαν. Που οι μνήμες και ο πόνος συνεχίζει να περνάει ακόμα από γενιά σε γενιά, μέσα στα μέλη τους. Οικογένειες και από τις δυο πλευρές.
Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε ακόμη τον πόνο. Και θεραπευτικό να συζητάμε για το εθνικό μας τραύμα. Πρέπει να συζητάμε για το τραυματικό παρελθόν μας. Μόνο έτσι θα το βάλουμε στις σωστές του διαστάσεις. Μόνο έτσι θα το ξορκίσουμε. Και μια μέρα ίσως καταφέρουμε να το ξεπεράσουμε.
Αλλά πρέπει να βρούμε τρόπους να μην γίνεται αυτή μας η συζήτηση αφορμή για νέους μικρούς διχασμούς. Γιατί τότε αντί να γιατρεύουμε την πληγή, απλώς την ερεθίζουμε.
Σε τέτοιες συζητήσεις πρέπει να συγκρατιόμαστε όλοι. Ιδίως όσοι από μας έχουμε οικογενειακές πληγές από τον εμφύλιο. Και να θυμόμαστε ότι και ο απέναντί μας έλληνας, ο συνομιλητής μας, μπορεί να κουβαλάει κι αυτός ένα τέτοιο οικογενειακό τραύμα. Και ο πόνος είναι πάντα ίδιος. Ανεξάρτητα από πια πλευρά και παράταξη είσαι. Να θυμόμαστε και να μετράμε τα λόγια μας.
Κι όταν βλέπουμε κάποιους, σε μια τέτοια συζήτηση για το ελληνικό μας τραύμα, να ξεφεύγουν πρέπει να τους ανακαλούμε στην τάξη και την ευπρέπεια. Και να τους ζητάμε να δείξουν τον οφειλόμενο σεβασμό στους νεκρούς και των δυο πλευρών. Στον κοινό πόνο.
Αν θέλουμε να ξεπεράσουμε κάποτε το συλλογικό μας τραύμα και να γιατρέψουμε την πληγή μας, οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί και πολύ αυστηροί σε τέτοιες συζητήσεις. Και να σταματάμε ή να απέχουμε όταν τα πνεύματα οξύνονται. Διότι τότε η συζήτηση χάνει τον θεραπευτικό της χαρακτήρα.
Και κάτι που αξίζει να θυμόμαστε είναι ότι αυτό το εθνικό μας τραύμα δεν προέρχεται από έναν αυτοτραυματισμό. Ακόμη κιαν φαίνεται έτσι. Δεν ξύπνησε μια μέρα ο λαός μας κι αποφάσισε να αυτοτραυματιστεί. Υπήρξε προετοιμασία από τους εχθρούς μας. Λεπτομερής και σχεδιασμένη. Που έσπρωξε τα πράγματα ως τον εμφύλιο.
Γιατι έτσι έκριναν ότι τα συμφέροντά τους θα εξυπηρετηθούν. Και εμείς οι άφρονες, και από τις δύο πλευρές, δεν το είδαμε, δεν το καταλάβαμε και πέσαμε στην παγίδα τους.
Και τώρα εκείνη η παλιά παραταξιακή φαγωμάρα μας, των αριστερών με τους δεξιούς, είναι πια δεμένη και με αίμα. Κι αυτό είναι άλλο ένα εμπόδιο που έχουμε να υπερβούμε ώστε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Ολες οι “πλευρές” των ελλήνων. Διότι ο διχασμός μας είναι ότι καλύτερο για τα σχέδια των εχθρών της πατρίδας μας.
Τί όμως είναι “σοσιαλιστικά ιδανικά”; Τι είναι “πατριωτισμός”;
Είναι το χρέος του καθενός μας. Του καθενός έλληνα. Του χρέος του κάθε έλληνα απέναντι στους συνανθρώπους του, στους συνέλληνές του, στους συμπατριώτες και στους συμπολίτες του. Και στις γενιές των ελλήνων που θα ρθουν μετά από μας. Αυτό είναι σοσιαλισμός. Οι άνθρωποι. Αυτό είναι και πατρίδα. Οι άνθρωποι.
Το χω πει πολλές φορές. Ας το πω άλλη μια: Δεν υπάρχει αριστερά, δεν υπάρχει δεξιά. Αυτό είναι το τέχνασμα για να μας παίρνουν την πατρίδα μας, μέσα από τα χέρια μας.
Μόνο έλληνες υπάρχουν.
Θραξ Αναρμόδιος
Οποιαδήποτε δημόσια συζήτηση για την διαδρομή, γενικώς, της αριστεράς ή της δεξιάς παράταξης, για τον εμφύλιο, αλλά ακόμη και για την μεγαλειώδη αντίσταση του λαού μας στους Γερμανούς, θα ξαναφέρνει αυτό το παλιό τραύμα στην επιφάνεια για καιρό ακόμα. Το συλλογικό μας τραύμα θα πάρει καιρό για να φύγει εντελώς.
Είναι φυσιολογικό. Ακόμη και μετά από εξήντα χρόνια. Υπάρχουν βλέπεις οικογένειες που βίωσαν πολύ πόνο. Με νεκρούς. Οικογένειες που διαλύθηκαν. Που οι μνήμες και ο πόνος συνεχίζει να περνάει ακόμα από γενιά σε γενιά, μέσα στα μέλη τους. Οικογένειες και από τις δυο πλευρές.
Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε ακόμη τον πόνο. Και θεραπευτικό να συζητάμε για το εθνικό μας τραύμα. Πρέπει να συζητάμε για το τραυματικό παρελθόν μας. Μόνο έτσι θα το βάλουμε στις σωστές του διαστάσεις. Μόνο έτσι θα το ξορκίσουμε. Και μια μέρα ίσως καταφέρουμε να το ξεπεράσουμε.
Αλλά πρέπει να βρούμε τρόπους να μην γίνεται αυτή μας η συζήτηση αφορμή για νέους μικρούς διχασμούς. Γιατί τότε αντί να γιατρεύουμε την πληγή, απλώς την ερεθίζουμε.
Σε τέτοιες συζητήσεις πρέπει να συγκρατιόμαστε όλοι. Ιδίως όσοι από μας έχουμε οικογενειακές πληγές από τον εμφύλιο. Και να θυμόμαστε ότι και ο απέναντί μας έλληνας, ο συνομιλητής μας, μπορεί να κουβαλάει κι αυτός ένα τέτοιο οικογενειακό τραύμα. Και ο πόνος είναι πάντα ίδιος. Ανεξάρτητα από πια πλευρά και παράταξη είσαι. Να θυμόμαστε και να μετράμε τα λόγια μας.
Κι όταν βλέπουμε κάποιους, σε μια τέτοια συζήτηση για το ελληνικό μας τραύμα, να ξεφεύγουν πρέπει να τους ανακαλούμε στην τάξη και την ευπρέπεια. Και να τους ζητάμε να δείξουν τον οφειλόμενο σεβασμό στους νεκρούς και των δυο πλευρών. Στον κοινό πόνο.
Αν θέλουμε να ξεπεράσουμε κάποτε το συλλογικό μας τραύμα και να γιατρέψουμε την πληγή μας, οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί και πολύ αυστηροί σε τέτοιες συζητήσεις. Και να σταματάμε ή να απέχουμε όταν τα πνεύματα οξύνονται. Διότι τότε η συζήτηση χάνει τον θεραπευτικό της χαρακτήρα.
Και κάτι που αξίζει να θυμόμαστε είναι ότι αυτό το εθνικό μας τραύμα δεν προέρχεται από έναν αυτοτραυματισμό. Ακόμη κιαν φαίνεται έτσι. Δεν ξύπνησε μια μέρα ο λαός μας κι αποφάσισε να αυτοτραυματιστεί. Υπήρξε προετοιμασία από τους εχθρούς μας. Λεπτομερής και σχεδιασμένη. Που έσπρωξε τα πράγματα ως τον εμφύλιο.
Γιατι έτσι έκριναν ότι τα συμφέροντά τους θα εξυπηρετηθούν. Και εμείς οι άφρονες, και από τις δύο πλευρές, δεν το είδαμε, δεν το καταλάβαμε και πέσαμε στην παγίδα τους.
Και τώρα εκείνη η παλιά παραταξιακή φαγωμάρα μας, των αριστερών με τους δεξιούς, είναι πια δεμένη και με αίμα. Κι αυτό είναι άλλο ένα εμπόδιο που έχουμε να υπερβούμε ώστε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Ολες οι “πλευρές” των ελλήνων. Διότι ο διχασμός μας είναι ότι καλύτερο για τα σχέδια των εχθρών της πατρίδας μας.
Τί όμως είναι “σοσιαλιστικά ιδανικά”; Τι είναι “πατριωτισμός”;
Είναι το χρέος του καθενός μας. Του καθενός έλληνα. Του χρέος του κάθε έλληνα απέναντι στους συνανθρώπους του, στους συνέλληνές του, στους συμπατριώτες και στους συμπολίτες του. Και στις γενιές των ελλήνων που θα ρθουν μετά από μας. Αυτό είναι σοσιαλισμός. Οι άνθρωποι. Αυτό είναι και πατρίδα. Οι άνθρωποι.
Το χω πει πολλές φορές. Ας το πω άλλη μια: Δεν υπάρχει αριστερά, δεν υπάρχει δεξιά. Αυτό είναι το τέχνασμα για να μας παίρνουν την πατρίδα μας, μέσα από τα χέρια μας.
Μόνο έλληνες υπάρχουν.
Θραξ Αναρμόδιος
