Γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ,
φιλόλογος-συγγραφέας
εφημ.πρωινος λόγος
Θυμάμαι, εδώ και αρκετά χρόνια, μια συνάντηση στο εξωτερικό, με έναν ευγενέστατο κύριο. Από πού είστε, μου είπε, ποια είναι η εθνικότητά σας; Είμαι Έλληνας, του απάντησα. Και εκείνος έσπευσε να διατυπώσει, αυθόρμητα, τον ενθουσιασμό του: "Πρέπει να είσαι υπερήφανος· ανήκεις σε ένα αξιοσέβαστο έθνος, σε μια θαυμάσια χώρα. Είστε ένας υπέροχος λαός".
Δέχτηκα, με κάποια συστολή, την παραπάνω φιλοφρόνηση· και αυτό το έκανα, γιατί ήδη είχαν αρχίσει να εμφανίζονται τα πρώτα ζοφερά σημάδια στον ελληνικό ορίζοντα, καθώς το ένα σκάνδαλο, αρχής γενομένης από το Χρηματιστήριο, διαδεχόταν το άλλο· δεν είχαν πάρει όμως τις διαστάσεις χιονοστιβάδας, μπροστά στην οποία βρισκόμαστε σήμερα.
Το μόνο παρήγορο σημάδι στις μέρες μας η αφύπνιση, επί τέλους, της πνευματικής ηγεσίας του τόπου και η ξεκάθαρη τοποθέτησή της απέναντι στο "ψευδώνυμο πολιτικό σύστημα της χώρας". Έτσι:
Στις 12 Απριλίου, στην κατάμεστη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών, έγκριτοι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, εκφράζοντας το κοινό λαϊκό αίσθημα, εκδήλωσαν την οργή τους ενάντια στο χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα της χώρας, που ευθύνεται για το σημερινό μας κατάντημα.
Ουσιαστικές οι προτάσεις για τη δημιουργία νέου Συντάγματος, σκληρές οι αναφορές κατά της κληρονομικής πολιτικής οικογενειοκρατίας, ευθείες οι βολές κατά της κυβέρνησης, κατά του πρωθυπουργού, αλλά και κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας, ήταν τα κύρια σημεία αυτής της αξιόλογης συνάθροισης.
Προσωπικότητες της πνευματικής ζωής του τόπου, σε μια πρωτόγνωρη συνάθροιση, προχώρησαν σε μια νηφάλια συζήτηση αναζητώντας τα αίτια της κρίσης και προτείνοντας μέτρα για την έξοδο από το τραγικό αδιέξοδο στο οποίο βρισκόμαστε. Μορφή προεξάρχουσα της συνάθροισης ο σεβάσμιος ακαδημαϊκός δάσκαλος και αντικειμενικός κριτής των όσων διαδραματίζονται στη χώρα μας, Κώστας Μπέης:
"Βιώνουμε –είπε– εφιαλτικά δεινά· η ντροπή της λεηλασίας σκιάζει τα 36 μεταπολιτευτικά χρόνια· αργήσαμε –και όντως άργησα και μάλιστα πολύ– να πλημμυρίσουμε από την οφειλόμενη αγανάκτηση".
Ζήτησε, ανάμεσα σε άλλα, "τον τερματισμό του διακοσμητικού χαρακτήρα του Προέδρου της Δημοκρατίας, που αποβαίνει κατώτερος της αποστολής του, όταν βλέπει ότι δεν τηρείται η συνταγματική τάξη και προσποιείται τον ουδέτερο".
Διάβαζα το σχετικό ρεπορτάζ στον αθηναϊκό Τύπο και έφερνα τη σεβάσμια μορφή του μπροστά μου, όπως ακριβώς την είχα αποτυπώσει, πριν λίγες μέρες, σε μια αποκαλυπτική τηλεοπτική του συνέντευξη, κατά την οποία, εξομολογήθηκε:
"Όλοι έχουμε και οφείλουμε να έχουμε ενοχές. Έπρεπε να είμαστε όλοι καχύποπτοι. Το πρώτο βήμα, κατά τη γνώμη μου, και κατά τη γνώμη πολλών συναδέλφων μου, είναι η απαίτηση για ένα νέο Σύνταγμα, ένα Σύνταγμα που δεν θα είναι ωραιολογίες οι οποίες δεν εφαρμόζονται.
Ούτε εγώ, ούτε οι συνάδελφοί μου, είμαστε ευχαριστημένοι από τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος· γι’ αυτό προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αλλάξει αυτό το ψευδώνυμο πολιτικό σύστημα. Χρειαζόμαστε, όχι αναθεώρηση, αλλά καινούριο Σύνταγμα.
Είναι αλήθεια ότι, τόσο εγώ, όσο και ο κ. Κασιμάτης, αποτελέσαμε μέρος του πολιτικού συστήματος. Όταν είδαμε, το 1981, ότι οι πόθοι για τη νέα, τη μεταδικτατορική Ελλάδα, δεν εκπληρώνονταν και ότι είχαμε γυρίσει στις μεθόδους τις παλαιοκομματικές, πιστέψαμε ότι θα μπορούσαμε να υπηρετήσουμε τη λεγόμενη ΑΛΛΑΓΗ, και πήγαμε να την υπηρετήσουμε.
Είδαμε όμως ότι η λεγόμενη ΑΛΛΑΓΗ ήταν απλώς ένα σύνθημα. Δεν μείναμε να υπηρετήσουμε και την ψευτιά· όταν είδαμε ότι αυτό που προσδοκούσαμε δεν είναι ΑΛΛΑΓΗ, διαχωρίσαμε τις δικές μας ευθύνες. Ο ελληνικός λαός είναι εκμαυλισμένος, γιατί έτσι τον έμαθε το πολιτικό σύστημα.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να εκλέγεται απ’ ευθείας απ’ το Λαό, να έχει προσωπικές ευθύνες και αρμοδιότητες και να μην είναι απλώς διακοσμητικό πρόσωπο που κακώς υπογράφει, εκεί που δεν πρέπει να βάζει υπογραφή".
Άκουγα τον Κώστα Μπέη στην τηλεόραση και άρχισα να αισθάνομαι ότι κάτι καινούριο αρχίζει να ανατέλει στον τόπο μας.
Δίπλα στην εθνική κατάθλιψη στην οποία έχουν βυθίσει το λαό, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια της εθνικής ανάτασης που ίσως μας βγάλει απ’ το τέλμα.
Αν αυτό τελικά συμβεί, θα συμβεί γιατί, σε τούτη τη χώρα, αρχίζουν να εμφανίζονται, λίγοι στην αρχή, σιγά – σιγά όμως όλο και περισσότεροι, που αισθάνονται ως πραγματικοί, ως γνήσιοι Έλληνες.
Αυτούς χρειαζόμαστε σήμερα που μας έχει επιβληθεί ένα είδος κατοχής και τις τύχες της πατρίδας μας τις ρυθμίζουν οι δανειστές και "σωτήρες" μας.
Αυτή η κατάσταση μου θυμίζει ένα παρόμοιο περιστατικό που συνέβη το 1854. Στην Ήπειρο ξεσπάει εθνικό επαναστατικό κίνημα.
Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης που ένιωθε Ηπειρώτης, όσο και Εφτανήσιος, πάνω απ’ όλα όμως ένιωθε Έλληνας, ενισχύει, με όλα τα μέσα αυτό το κίνημα.
Πολλά έγγραφά του πέφτουν στα χέρια των Άγγλων και τον ενοχοποιούν. Ο Άγγλος αρμοστής στα Εφτάνησα, τον επισκέφτεται στη Λευκάδα, του δείχνει τα έγγραφα και του λέει:
"Η πράξη σας αποτελεί έγκλημα εσχάτης προδοσίας".
Ατάραχος τότε ο Βαλαωρίτης του απαντάει:
"Λησμονείτε, Υψηλότατε, ότι δεν είμαι Άγγλος, αλλά Έλληνας, και συνεπώς η αντίθετη ενέργειά μου θα αποτελούσε έγκλημα εσχάτης προδοσίας".
Ανθρώπους, λοιπόν, με γνήσια ελληνική συνείδηση που θα αισθάνονται, όπως ο Βαλαωρίτης, Έλληνες χρειαζόμαστε σήμερα για να βγούμε από την κρίση.
Ανθρώπους που θα είναι διαποτισμένοι με το ίδιο πνεύμα, με το οποίο ο Βαλαωρίτης έγραψε το καλύτερο ποίημά του, το Φωτεινό, με το οποίο αγωνίζεται να πετύχει την αφύπνιση του Λαού, καθώς βάζει στο στόμα του γερολευκαδίτη ήρωά του, του Φωτεινού, τούτα τα χαρακτηριστικά λόγια:
φιλόλογος-συγγραφέας
εφημ.πρωινος λόγος
Θυμάμαι, εδώ και αρκετά χρόνια, μια συνάντηση στο εξωτερικό, με έναν ευγενέστατο κύριο. Από πού είστε, μου είπε, ποια είναι η εθνικότητά σας; Είμαι Έλληνας, του απάντησα. Και εκείνος έσπευσε να διατυπώσει, αυθόρμητα, τον ενθουσιασμό του: "Πρέπει να είσαι υπερήφανος· ανήκεις σε ένα αξιοσέβαστο έθνος, σε μια θαυμάσια χώρα. Είστε ένας υπέροχος λαός".
Δέχτηκα, με κάποια συστολή, την παραπάνω φιλοφρόνηση· και αυτό το έκανα, γιατί ήδη είχαν αρχίσει να εμφανίζονται τα πρώτα ζοφερά σημάδια στον ελληνικό ορίζοντα, καθώς το ένα σκάνδαλο, αρχής γενομένης από το Χρηματιστήριο, διαδεχόταν το άλλο· δεν είχαν πάρει όμως τις διαστάσεις χιονοστιβάδας, μπροστά στην οποία βρισκόμαστε σήμερα.
Το μόνο παρήγορο σημάδι στις μέρες μας η αφύπνιση, επί τέλους, της πνευματικής ηγεσίας του τόπου και η ξεκάθαρη τοποθέτησή της απέναντι στο "ψευδώνυμο πολιτικό σύστημα της χώρας". Έτσι:
Στις 12 Απριλίου, στην κατάμεστη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών, έγκριτοι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, εκφράζοντας το κοινό λαϊκό αίσθημα, εκδήλωσαν την οργή τους ενάντια στο χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα της χώρας, που ευθύνεται για το σημερινό μας κατάντημα.
Ουσιαστικές οι προτάσεις για τη δημιουργία νέου Συντάγματος, σκληρές οι αναφορές κατά της κληρονομικής πολιτικής οικογενειοκρατίας, ευθείες οι βολές κατά της κυβέρνησης, κατά του πρωθυπουργού, αλλά και κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας, ήταν τα κύρια σημεία αυτής της αξιόλογης συνάθροισης.
Προσωπικότητες της πνευματικής ζωής του τόπου, σε μια πρωτόγνωρη συνάθροιση, προχώρησαν σε μια νηφάλια συζήτηση αναζητώντας τα αίτια της κρίσης και προτείνοντας μέτρα για την έξοδο από το τραγικό αδιέξοδο στο οποίο βρισκόμαστε. Μορφή προεξάρχουσα της συνάθροισης ο σεβάσμιος ακαδημαϊκός δάσκαλος και αντικειμενικός κριτής των όσων διαδραματίζονται στη χώρα μας, Κώστας Μπέης:
"Βιώνουμε –είπε– εφιαλτικά δεινά· η ντροπή της λεηλασίας σκιάζει τα 36 μεταπολιτευτικά χρόνια· αργήσαμε –και όντως άργησα και μάλιστα πολύ– να πλημμυρίσουμε από την οφειλόμενη αγανάκτηση".
Ζήτησε, ανάμεσα σε άλλα, "τον τερματισμό του διακοσμητικού χαρακτήρα του Προέδρου της Δημοκρατίας, που αποβαίνει κατώτερος της αποστολής του, όταν βλέπει ότι δεν τηρείται η συνταγματική τάξη και προσποιείται τον ουδέτερο".
Διάβαζα το σχετικό ρεπορτάζ στον αθηναϊκό Τύπο και έφερνα τη σεβάσμια μορφή του μπροστά μου, όπως ακριβώς την είχα αποτυπώσει, πριν λίγες μέρες, σε μια αποκαλυπτική τηλεοπτική του συνέντευξη, κατά την οποία, εξομολογήθηκε:
"Όλοι έχουμε και οφείλουμε να έχουμε ενοχές. Έπρεπε να είμαστε όλοι καχύποπτοι. Το πρώτο βήμα, κατά τη γνώμη μου, και κατά τη γνώμη πολλών συναδέλφων μου, είναι η απαίτηση για ένα νέο Σύνταγμα, ένα Σύνταγμα που δεν θα είναι ωραιολογίες οι οποίες δεν εφαρμόζονται.
Ούτε εγώ, ούτε οι συνάδελφοί μου, είμαστε ευχαριστημένοι από τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος· γι’ αυτό προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αλλάξει αυτό το ψευδώνυμο πολιτικό σύστημα. Χρειαζόμαστε, όχι αναθεώρηση, αλλά καινούριο Σύνταγμα.
Είναι αλήθεια ότι, τόσο εγώ, όσο και ο κ. Κασιμάτης, αποτελέσαμε μέρος του πολιτικού συστήματος. Όταν είδαμε, το 1981, ότι οι πόθοι για τη νέα, τη μεταδικτατορική Ελλάδα, δεν εκπληρώνονταν και ότι είχαμε γυρίσει στις μεθόδους τις παλαιοκομματικές, πιστέψαμε ότι θα μπορούσαμε να υπηρετήσουμε τη λεγόμενη ΑΛΛΑΓΗ, και πήγαμε να την υπηρετήσουμε.
Είδαμε όμως ότι η λεγόμενη ΑΛΛΑΓΗ ήταν απλώς ένα σύνθημα. Δεν μείναμε να υπηρετήσουμε και την ψευτιά· όταν είδαμε ότι αυτό που προσδοκούσαμε δεν είναι ΑΛΛΑΓΗ, διαχωρίσαμε τις δικές μας ευθύνες. Ο ελληνικός λαός είναι εκμαυλισμένος, γιατί έτσι τον έμαθε το πολιτικό σύστημα.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να εκλέγεται απ’ ευθείας απ’ το Λαό, να έχει προσωπικές ευθύνες και αρμοδιότητες και να μην είναι απλώς διακοσμητικό πρόσωπο που κακώς υπογράφει, εκεί που δεν πρέπει να βάζει υπογραφή".
Άκουγα τον Κώστα Μπέη στην τηλεόραση και άρχισα να αισθάνομαι ότι κάτι καινούριο αρχίζει να ανατέλει στον τόπο μας.
Δίπλα στην εθνική κατάθλιψη στην οποία έχουν βυθίσει το λαό, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια της εθνικής ανάτασης που ίσως μας βγάλει απ’ το τέλμα.
Αν αυτό τελικά συμβεί, θα συμβεί γιατί, σε τούτη τη χώρα, αρχίζουν να εμφανίζονται, λίγοι στην αρχή, σιγά – σιγά όμως όλο και περισσότεροι, που αισθάνονται ως πραγματικοί, ως γνήσιοι Έλληνες.
Αυτούς χρειαζόμαστε σήμερα που μας έχει επιβληθεί ένα είδος κατοχής και τις τύχες της πατρίδας μας τις ρυθμίζουν οι δανειστές και "σωτήρες" μας.
Αυτή η κατάσταση μου θυμίζει ένα παρόμοιο περιστατικό που συνέβη το 1854. Στην Ήπειρο ξεσπάει εθνικό επαναστατικό κίνημα.
Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης που ένιωθε Ηπειρώτης, όσο και Εφτανήσιος, πάνω απ’ όλα όμως ένιωθε Έλληνας, ενισχύει, με όλα τα μέσα αυτό το κίνημα.
Πολλά έγγραφά του πέφτουν στα χέρια των Άγγλων και τον ενοχοποιούν. Ο Άγγλος αρμοστής στα Εφτάνησα, τον επισκέφτεται στη Λευκάδα, του δείχνει τα έγγραφα και του λέει:
"Η πράξη σας αποτελεί έγκλημα εσχάτης προδοσίας".
Ατάραχος τότε ο Βαλαωρίτης του απαντάει:
"Λησμονείτε, Υψηλότατε, ότι δεν είμαι Άγγλος, αλλά Έλληνας, και συνεπώς η αντίθετη ενέργειά μου θα αποτελούσε έγκλημα εσχάτης προδοσίας".
Ανθρώπους, λοιπόν, με γνήσια ελληνική συνείδηση που θα αισθάνονται, όπως ο Βαλαωρίτης, Έλληνες χρειαζόμαστε σήμερα για να βγούμε από την κρίση.
Ανθρώπους που θα είναι διαποτισμένοι με το ίδιο πνεύμα, με το οποίο ο Βαλαωρίτης έγραψε το καλύτερο ποίημά του, το Φωτεινό, με το οποίο αγωνίζεται να πετύχει την αφύπνιση του Λαού, καθώς βάζει στο στόμα του γερολευκαδίτη ήρωά του, του Φωτεινού, τούτα τα χαρακτηριστικά λόγια:
"Αυτό το βόιδι το μανό, π’ όσο βαθιά ρουχνίζει,
τόσο εύκολα μυγιάζεται κι ανεμοστροβιλίζει,
και που το κράζουνε Λαό. Θα σπάσει το καρίκι
και θα προβάλει με φτερά μια μέρα το σκουλήκι.
Τότε πουλί το σερπετό, ποιος ξέρει πού θα φτάσει".
τόσο εύκολα μυγιάζεται κι ανεμοστροβιλίζει,
και που το κράζουνε Λαό. Θα σπάσει το καρίκι
και θα προβάλει με φτερά μια μέρα το σκουλήκι.
Τότε πουλί το σερπετό, ποιος ξέρει πού θα φτάσει".
